Ενότητα Εργασίας 1:
Επιλογή κατασκευαστικών έργων – Καθορισμός ορίων μελέτης – συλλογή στοιχείων – απογραφή, δημιουργία βάσης δεδομένων
Στο στάδιο αυτό ο εταίρος ΑΝΑΚΕΜ σε συνεργασία με το ΑΠΘ θα προχωρήσει στον καθορισμό των κατασκευαστικών έργων οδοποιίας ή επιχώσεων στα οποία δύναται να χρησιμοποιηθούν ανακυκλωμένα αδρανή υλικά και θα μελετηθούν (πχ. Υπόβαση οδοστρωσίας, επιχώσεις δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης, αερίου, οπτικών ινών, ΔΕΔΗΕ, προστασία σωληνώσεων κτλ) και ορίων μελέτης του συστήματος, το οποίο αποτελεί ουσιαστικά και το πρώτο στάδιο της ΑΚΖ. Στο στάδιο αυτό θα καθοριστούν με ακρίβεια τόσο τα χωρικά όρια του συστήματος, όσο και τα χρονικά όρια μελέτης (cradle–to–gate ή cradle–to–grave ανάλογα με την περίπτωση). Στη συνέχεια θα δημιουργηθεί βάση δεδομένων με επικαιροποιημένα και αξιόπιστα στοιχεία από την ελληνική πραγματικότητα, σχετικά με όλες τις εισροές και εκροές του συστήματος μελέτης. Τα δεδομένα εισόδου αφορούν τις πρώτες ύλες για τις κατασκευαστικές εφαρμογές που επιλέχθηκαν. Επίσης αφορούν καταναλώσεις ενέργειας, τόσο για μεταφορά υλικών στο εργοτάξιο, όσο και για την κατασκευή των έργων. Τα δεδομένα εξόδου αφορούν κατά βάση ρύπους από όλες τις διαδικασίες που περιλαμβάνονται στην κατασκευή του έργου μέχρι την παράδοσή του. Στα σημεία που θα κριθεί σκόπιμο, μπορεί να γίνει χρήση επιμέρους δεδομένων από το μοντέλο σύνθεσης εθνικών βάσεων δεδομένων της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος (European Environment Agency). Εδώ η εμπειρία του ΑΠΘ στη σύνθεση βάσεων δεδομένων – στάδιο της Απογραφικής Ανάλυσης της ΑΚΖ (Inventory Analysis) – θα συνδυαστεί με την εμπειρία και την πρόσβαση της ΑΝΑΚΕΜ στα ζητούμενα δεδομένα. Τέλος, θα οριστούν οι συντελεστές και οι εξισώσεις αναγωγής των δεδομένων εισροών-εκροών σε συνεισφορά στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής.
Ενότητα Εργασίας 2:
Ανάπτυξη λογισμικού για την αποτίμηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος κατασκευαστικών έργων
Τόσο η βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε (εισροές-εκροές ύλης και ενέργειας στο μελετώμενο σύστημα) όσο και η διαδικασία υπολογισμού (εξισώσεις) του περιβαλλοντικού αποτυπώματος κάθε έργου από την ΕΕ1, θα ενταχθούν σε εύχρηστο και ευέλικτο λογισμικό. Το λογισμικό αυτό θα πρέπει να είναι δυναμικό, παρέχοντας τη δυνατότητα μελλοντικού εμπλουτισμού του σε σχέση με καινούρια υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα μελετώμενα κατασκευαστικά έργα αλλά και σε νέα άλλων κλάδων. Επιπροσθέτως, θα παρέχει τη δυνατότητα για την εξαγωγή περιβαλλοντικών δηλώσεων προϊόντων (EPDs) καθώς και αναφορών για τη σύγκριση μεταξύ διαδικασιών που παράγουν το ίδιο κατασκευαστικό αποτέλεσμα. Η διαδικασία της ανάπτυξης του λογισμικού, όπως φαίνεται και από το χρονοδιάγραμμα των ΕΕ (Σχήμα 2) θα υλοποιείται παράλληλα με τις ΕΕ 1, καθώς αφορά ουσιαστικά την οπτικοποίηση και αυτοματοποιημένο υπολογισμό των διαδικασιών της Απογραφικής Ανάλυσης και της Αποτίμησης των Επιπτώσεων. Η αρχική έκδοση του λογισμικού θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον 10ο μήνα, όταν ξεκινάει η ΕΕ3 όπου θα γίνει η αξιολόγησή του και η επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων με εμπορικά λογισμικά που χρησιμοποιούνται στο εξωτερικό και στο τέλος του προγράμματος θα παραδοθεί η τελική του έκδοση.
Ενότητα Εργασίας 3:
Αποτίμηση περιβαλλοντικού αποτυπώματος από την κατασκευή κάθε έργου – Διερεύνηση εναλλακτικών σεναρίων – Αξιολόγηση και βελτιστοποίηση του μοντέλου-λογισμικούΗ ενότητα αυτή αποτελεί τον πυρήνα του έργου. Αποτελεί το στάδιο της Αποτίμησης των Επιπτώσεων (Impact Assessment) μιας ΑΚΖ κατασκευαστικού έργου. Εφόσον η κατηγορία επιπτώσεων (impact category) που έχει επιλεχθεί να μελετηθεί είναι η κλιματική αλλαγή, αντίστοιχα και το μοντέλο που θα επιλεγεί για τον χαρακτηρισμό των δεδομένων (characterization model) θα είναι αυτό που προτείνεται από την Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (Intergovernmental Panelon Climate Change – IPCC). Στη συνέχεια, και αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία αποτίμησης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του έργου, θα διερευνηθεί η εφαρμογή εναλλακτικών σεναρίων με χρήση ανακυκλωμένων ΑΕΚΚ, με στόχο την μείωση του αποτυπώματος. Τα σενάρια αυτά θα αποτιμηθούν εκ νέου με την ΑΚΖ. Η μεγάλη εμπειρία του ΑΠΘ στην διεξαγωγή μελετών ΑΚΖ [4-8] την καθιστά ικανή για την επιτυχή ολοκλήρωση της ενότητας. Επίσης οι εταίροι ΑΠΘ και ΑΝΑΚΕΜ θα συνεργαστούν για τον προσδιορισμό των εναλλακτικών σεναρίων, με όρους τεχνικο-οικονομικής εφικτότητας. Στη συνέχεια, με χρήση υπάρχοντος (εμπορικού) λογισμικού AKZ θα γίνει η ανάλυση του βασικού αλλά και των εναλλακτικών σεναρίων κατασκευών που μελετήθηκαν και στη συνέχεια τα αποτελέσματα θα αξιολογηθούν σε σύγκριση με αυτά που θα εξαχθούν από το λογισμικό που θα αναπτυχθεί στην ΕΕ2. Επιπλέον, θα πραγματοποιηθεί ανάλυση σε κατασκευή έργων που έχουν υλοποιηθεί από το ΑΠΘ (υπόβαση δρόμου, οδόστρωμα από σκυρόδεμα). Το υφιστάμενο εμπορικό λογισμικό, το οποίο περιέχει στοιχεία από Ευρωπαϊκές ή και διεθνείς βάσεις δεδομένων ΑΚΖ, αναμένεται να παρουσιάσει αποκλίσεις σε σχέση με το λογισμικό που θα κατασκευαστεί από το έργο, το οποίο και θα υπολογίζει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα με δεδομένα από την ελληνική πραγματικότητα. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορεί να γίνει μία ανάλυση ευαισθησίας των δεδομένων αυτών, με σκοπό την διερεύνηση του βέλτιστου τρόπου ένταξης εθνικών δεδομένων σε υπάρχων λογισμικό αλλά και διεθνών σε αυτό που θα αναπτυχθεί. Επίσης, μέσα από τη χρήση του νέου λογισμικού από τον τελικό ενδιαφερόμενο, ο οποίος αντιπροσωπεύεται στο σχήμα από τον εταίρο ΑΝΑΚΕΜ, θα γίνουν οι όποιες παρατηρήσεις και βελτιώσεις στο περιβάλλον εργασίας του λογισμικού.
Ενότητα Εργασίας 4:
Διαχείριση και συντονισμός έργου, Διάχυση αποτελεσμάτωνΒασικό κομμάτι της επιτυχημένης ολοκλήρωσης του έργου αποτελεί η σωστή διαχείριση (οικονομική και διοικητική) και ο συντονισμός των εργασιών. Συντονιστής φορέας είναι η THESS, η οποία θα επιβλέπει την πρόοδο των εργασιών με στόχο την ολοκλήρωσή τους εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος. Δυσκολίες και προβλήματα που ενδεχομένως προκύψουν, θα επιλυθούν σε συνεργασία με τους υπόλοιπους φορείς. Τέλος, στο συντονισμό περιλαμβάνονται και οι δραστηριότητες διάχυσης και δημοσιότητας των αποτελεσμάτων. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπονται τα εξής:
- Δημιουργία ιστοσελίδας όπου θα αναφέρεται η πρόοδος του έργου και θα δημοσιεύονται τα κύρια αποτελέσματά της.
- Διοργάνωση ημερίδας με στόχο την ενημέρωση του κατασκευαστικού κλάδου (εταιρείες υλικών, τσιμεντοβιομηχανίες, μηχανικοί κλπ).
- Δημοσίευση αποτελεσμάτων σε συνέδριο ή περιοδικό με στόχο την ενημέρωση του επιστημονικού κλάδου.
